راهنمای کشت گلخانه‌ای گوجه فرنگی

مقدمه

گوجه فرنگی از جمله صیفی‌جاتی است که به دلایل فراوان کشت آن قابل صرفه است. زیرا این محصول در غذاهای مختلف مورد استفاده قرار می‌گیرد و آنجا که به صورت اصلی وجود ندارد به صورت رب گوجه باعث خوشمزگی غذا می‌شود. به همین دلیل است که در کشت گوجه فرنگی واریته‌هایی در نظر گرفته شده است که دقیقا با شرایط مصرف گوجه فرنگی مطابق است.

گوجه فرنگی ریز در اندازه‌های 5 تا 20 گرمی و همینطور گوجه فرنگی‌هایی با اوزان تا 250 گرم تولید شده است که به خاطر استفاده از تکنیکهای جدید علاوه بر مقاومت بالا در برابر بسیاری از ویروسها و بیماریها استعداد دوام و تازگی را تا مدت طولانی دارا می‌باشد. شایان ذکر است که علاوه بر تنوع شکل و اندازه رنگهای زرد و نارنجی به کمک گوجه فرنگی‌های قرمز آمده است.

انواع کشت گوجه فرنگی

حال که تصمیم گرفته‌اید در گلخانه خود بذر گوجه فرنگی را کشت کنید قبل از هر چیز باید بدانید چه نوع بذری را انتخاب و تهیه نمائید. بذر گوجه فرنگی را بر اساس نحوه مصرف آن می‌توان تقسیم بندی نمود زیرا این میوه را به صورت تازه خوری ، رب ، سس یا کنسرو می‌توان مصرف نمود. به همین منظور اولین تقسیم بندی بر اساس تازه خوری و صنعتی می‌باشد. در حال حاضر در ایران برای کشت گوجه فرنگی در گلخانه تنها از ارقام تازه خوری استفاده می‌شود.

دومین تقسیم بندی بر اساس همرسی استوار است. که به سه دسته همرس ، غیر همرس و بینابین تقسیم می‌شود. معمولا در گلخانه‌های ایران از واریته‌های غیر همرس در برداشتهای طولانی مدت و از واریته بینابین در مناطقی که مدت برداشت کوتاه‌تر است استفاده می‌شود. سومین تقسیم بندی بر اساس وزن میوه است. امروزه برای مصرف تازه خوری گوجه فرنگی از گوجه چری با وزن 5 تا 20 گرم تا گوجه‌هایی به وزن 250 گرم استفاده می‌شود. ناگفته نماند که هر چه وزن گوجه فرنگی سنگین‌تر باشد مدت بیشتری برای رسیدن به باردهی نیاز دارد.

مثلا گوجه چری که حدود 5 تا 20 گرم است پس از نشاء حدود 60 روز برای برداشت محصول نیاز دارد. به تازگی در بازار تولید واریته‌های دیگری پا نهاده است که کلاستر نام دارد. اصولا چیدن میوه به صورت خوشه‌ای به اصطلاح کلاستر خوانده می‌شود. با پیشرفت تکنولوژی در تولید بذر واریته‌هایی به بازار معرفی شده است که در برابر نماتد یا ویروسهایی که در منطقه‌ای فعال هستند مقاومت داشته و می‌توان با توجه به مشکلات موجود ارقام مورد نظر را انتخاب نمود.

طول دوره جوانه زنی

طول دوره جوانه زنی تا ظهور برگهای لپه‌ای در سطح خاک معمولا 6 روز است و از 4 تا 6 هفته نشاء آماده انتقال به زمین اصلی است. برای اینکه بذر گوجه فرنگی بتواند به خوبی جوانه زده و رشد نماید تا زمان رشد مطلوب بوته بهتر است آن را در محل خزانه نگهداری نمود که هم در استفاده از امکانات گلخانه بتوان صرفه جویی کرد و هم گیاه بتواند در ابتدا رشد خوبی داشته باشد.

به همین منظور قسمتی از گلخانه را برای گلدانهای نشاء در نظر گرفته و یا محلی را برای خزانه انتخاب می‌کنیم انتخاب گلدان مناسب که حجم ریشه درون آن به خوبی فعالیت کند حائز اهمیت است. دما رطوبت نور فاصله بوته‌ها نقش مهمی در رشد یک گیاه سالم در خزانه را دارد. برای مثال سطحی برابر 10×10 سانتی متر برای هر بوته باید در نظر گرفت. ضمنا باید از محلهایی استفاده کرد که کاملا ضد عفونی شده و آفات و بیماریها در محل نشاء موجود نباشد.

دمای مناسب

بهترین دما برای جوانه زنی 30 درجه سانتیگراد می‌باشد و بعد از جوانه زنی دما را تا 24 درجه در مواقع روز و 18 درجه در هنگام شب تقلیل می‌دهیم. با توجه به اینکه بیشترین فعالیت ریشه‌ها در عمق 30 سانتیمتری خاک می‌باشد قبل از انتقال نشاء‌های گوجه فرنگی به زمین اصلی باید بسترهای مناسب که تا عمق 80 سانتیمتری قابلیت نفوذ ریشه را داشته باشد محیا نمود.

در این صورت باید علفهای هرز را پیش از انتقال نشاء حذف و پاکسازی نمود و بخصوص از دو گیاه سس و گل جالیز نباید غافل گردید که این دو مشکلات فراوانی را برای گیاه ایجاد می‌نمایند. بهتر است با رویت سس یا گل جالیز آنها را از کنار بوته جدا کرده و پاکسازی نمود آنگاه مواد آلی و کودهای شیمیایی را در اندازه مناسب و با راهنمایی آزمایشگاههای خاک شناسی تدارک دیده و استفاده نمود. بهترین Ph برای گوجه فرنگی 5?5 تا 6?8 می‌باشد.

هرس

هرس به منظور ایجاد تعادل بین رشد بوته شاخ و برگ و مقدار ریشه و میوه است. به همین منظور بوته گوجه فرنگی را تا زمانی که به 30 سانتیمتری نرسیده است هرس نمی‌کنیم و اجازه می‌دهیم رشد خود را انجام دهد زمانی که ارتفاع بوته به 30 سانتیمتری رسید اولین هرس را انجام می‌دهیم. این هرس شامل حذف گلها و شاخه‌های فرعی است. پس از انجام این مرحله هرس در تمام طول رشد بوته تمام شاخه‌های فرعی را حذف می‌کنیم و در کشتهای کوتاه مدت بعد از رسیدن بوته به ارتفاع 30 سانتیمتری بوته را به صورت دو شاخه به نخهای مهار می‌بندیم. با انجام این کار دیگر نیازی به پایین کشی بوته نیست. بر اساس تجارب کیفیت و میزان محصول بوته‌ای که پایین کشیده شده است بهتر و بیشتر است.

بدیهی است پس از رسیدن این دو شاخه به ارتفاع مفید گلخانه جوانه انتهایی آن را حذف می‌کنیم تا گلهای موجود در بوته به میوه تبدیل شود. پس از برداشت محصول این بوته‌ها از گلخانه حذف شده و زمین برای کشت بعدی آماده می‌شود. البته کشاورزان با تجربه جهت همسان کردن اندازه میوه‌ها بر اساس بضاعت گیاه و نوع واریته گلها و یا میوه‌های اضافی بر روی خوشه را هرس می‌کنند و به تعداد مشخصی از گلها اجازه می‌دهند تا به میوه برسند. گوجه فرنگی گیاهی است اتوگارد که معمولا قبل از باز شدن گل تلقیح گل صورت گرفته است. به همین دلیل به ندرت می‌توان در شرایط خاص تلقیح خارجی را در آن مشاهده نمود.

تلقیح

در فضای گلخانه هیچ گونه عامل محرکی مانند باد و یا حشرات برای تلقیح وجود ندارد برای رفع این مشکل می‌توان به چند طریق عمل کرد. اول استفاده از زنبورهای مخصوص که عمر آنها فقط یک فصل است و عمل لقاح را باعث می‌گردد. دوم استفاده از ویبراتورهای برقی است که در هر دو یا سه روز یکبار با لرزش خوشه‌ها عمل لقاح را صورت می‌دهد. راه سوم این است که می‌توان در کشت زمستانه از هرمن تلقیح کننده استفاده نمود. و بالاخره راه چهارم این است که با ایجاد شک در سیمهای مهار و یا ضربه مستقیم بر روی گلها باعث گرده افشانی یا در نهایت عمل تلقیح گردیم. نکته حائز اهمیت در عمل تلقیح گلهای بوته گوجه فرنگی دمای موجود در گلخانه می‌باشد که باید بین 20 تا 25 درجه بوده و رطوبت آن نیز کم باشد.

زمان تلقیح

بهترین زمان برای این کار بین ساعات 11 تا 2 بعد از ظهر می‌باشد که فضای گلخانه از رطوبت کمتر و دمای بیشتری برخوردار است به همین خاطر امکان تلقیح در دمای 28 تا 30 درجه کاهش می‌یابد و در دمای 13 تا 15 درجه امکان تلقیح وجود ندارد و عدم تلقیح گل ریزش گل را در پی خواهد داشت. به هر حال پس از تلقیح گل میوه بین 18 تا 35 روز زمان لازم دارد تا قابل برداشت باشد. و حالا بوته گوجه فرنگی به زمان ثمر دهی خود رسیده و در این مرحله باید به گونه‌ای برخورد نمود که حداکثر برداشت را کسب کرد.

زمانی که برگهای نزدیک به هر خوشه میوه چیده می‌شود میوه امکان بهتری برای رنگ گیری پیدا می‌کند. نکته قابل ذکر دیگر اینکه بدیهی است 50 درصد خوشه میوه رنگ بگیرد و 50 درصد دیگر از حالت سبز بودن تغییر رنگ داده و رفته رفته قرمز خواهد شد. بنابراین در صورتی که نیمی از خوشه واریته کلاستر به رنگ نهایی در آمده باشد می‌توان ان را چید و به بازار عرضه نمود. چنانچه مسافت مزرعه تا بازار کم باشد و نیمه سبز خوشه فرصت رنگ پذیری نداشته باشد می‌توان از محلی که دمای آن گرمای مناسبی جهت تغییر رنگ گوجه دارد استفاده نمود. در صورتی که واریته‌ها به صورت کلاستر و یا همرس نباشد بهتر است گوجه‌های رسیده را در زمان خاص خود برداشت کرد. مسلما اندازه گوجه فرنگی هر چقدر درشت‌تر باشد زمان تبدیل گل به میوه و رسیدن آن هم طولانی‌تر خواهد بود.

امروزه بسیاری از کشاورزان به خاطر تقاضای مناسب مصرف کننده تمایل زیادی به کشت گوجه‌های چری دارند و این به دلیل میزان باردهی فراوان رنگهای قرمز صورتی و زرد و شکلهای مختلف آن است که باعث قیمت بالای این واریته شده است. زمانی که بوته‌ها به سقف مفید گلخانه می‌رسند لازم است برگهای پائین را هرس نمود و اگر نخها به صورت قرقره‌ای به سیم آویزان است می‌توان با باز کردن 30 تا 50 سانتیمتر از نخ قرقره در یک جهت نخها را روی سیم حرکت داده که این عمل باعث می‌شود ساقه از پائین روی بستر و یا شاسیهای مخصوص قرار گیرد و انتهای بوته در فاصله 30 تا 50 سانتیمتری سقف مفید گلخانه برسد. این روش به کشت دراز مدت مربوط می‌شود.

علل ریزش مو در کودکان

علل ریزش مو در کودکان

علل ریزش مو در کودکان

یکی از مواردی که ممکن است برای کودکان اتفاق بیفتد، ریزش مو است. که باعث نگرانی بسیاری از والدین شده است و دنبال چرایی و همچنین راه درمان برای ریزش موی فرزندشان هستند. در این مقاله ما دلایل ریزش موی کودکان و همچنین روش های درمان ریزش موی کودکان را گردآوری نموده ایم با آگاهی بیشتر با ما همراه باشید.

دلایل ریزش موی کودکان:
ریزش مو در کودکان اتفاق نادری نیست اما دلایل رخ دادن آن از جمله مواردی است که علل بیشماری دارد در ابتدا لازم است بدانید تا حدی از ریزش مو در شش ماهه اول عمر کودک طبیعی است. موهای نوزاد در بدو تولد موقتی است و لذا برای رشد موی دائم، ریزش بخشی از مو منطقی به نظر می رسد. اما ریزش مو بعد از شش ماهگـی یا ریزش موی قابل توجه تا شش ماهگی می تواند نشانگر وجود اختلالی در بدن کودک باشد.

ریزش مو در کودکان بیشتر به وضعیت جسمی کودک مربوط است که باید به موقع تشخیص داده شده و درمان شود. البته والدین باید توجه داشته باشند که برخـی از نوزادان با موهای بسیار کم و سری صاف و براق به دنیا می آیند. بنابراین چنین وضعیتی نباید باعث نگرانی آنها شود زیرا قرار نیست این نوزادان در آینده طاس شوند.

1- بیماری خود ایمنی و ریزش مو در کودکان:
در کودکان مبتلا به بیماری خود ایمنی علاوه بر ریزش موی سر، معمولا ابرو و مژه ها نیز دچار ریزش می شوند، در این کودکان سیستم ایمنی به اشتباه به سلول های بدن و از جمله ریشه موها حمله می کند و موجب از بین رفتن ریشه موها و ریزش تارهای مو می گردد. علت این بیماری به طور واضح در پزشکی مشخص نیست.

در آزمایش خون CBC این کودکان معمولا میزان گلبوهای سفید(WBC) و زیر ساختارهای آن بیش از حد طبیعی است که نشان از فعالیت بیش از حد سیستم ایمنی بدن دارد.

2- ریزش مو ناشی از استرس شدید
نوع دیگری از ریزش مو در کودک وجود دارد که به دلیل استرس شدید و ناگهانی می باشد مانند تب شدید، جراحی، تحت بیهوشی عمومی، مرگ فردی که بسیار مورد علاقه است.

آسیب های جدی و شدید استفاده از داروهای خاص که این موارد ممکن است منجر به توقف رشد طبیعی موهای کودک شود و با توقف رشد فولیکول های مو وارد مرحله استراحت و عدم رشد می شوند. بین 6 تا 16 هفته بعد موها می ریزند و کودک به طور جزئی یا کامل کچل می شود.

برای این نوع از ریزش مو، روش تشخیصی و راه درمانی وجود ندارد. البته ممکن است با به پایان رسیدن شرایط بحرانی، رشد موها طی شش ماه یا یک سال آینده برگردد.

3- بیماری آلوپسی
بیماری آلوپسی به صورتی است که در طی آن، موی کودک به صورت تکه تکه و در یک  الگوی دایره ای  یا بیضی شکل به طور ناگهانی شروع به ریزش می کند. این ریزش مو در عرض چند روز اتفاق می افتد. هنگامی که سیستم ایمنی کودک  به طور اشتباهی به فولیکول های موی خود حمله می کند،  آلوپسی رخ می دهد.

این وضعیت نسبتا نادر است و در هر زمان معین حدودا بر  1 در 1000 کودک تاثیر می گذارد. هیچ آزمایش خاصی برای آلوپسی وجود ندارد و معمولا  پس از بررسی پوست سر و با رد شدن شرایط دیگر، تشخیص داده می شود. معمولا این بیماری درمان خاصی ندارد اما متخصصین پوست می توانند  داروهایی را  برای  رشد مجدد مو  تجویز کنند.

 

ریزش مو سکه ای در کودکان

4- ریزش مو بر اثر ابتلا به سندرم آناژن
عارضه ی سندرم آناژن از حدود 6 ماهگی تا 6 سالگی ممکن است کودک را درگیر کند. سندرم آناژن در کودکان با موهای طلایی و روشن بیشتر دیده می‌شود. والدین فرزندان مبتلا به این سندرم ابراز می‌کنند موهای فرزندشان خیلی راحت و بدون درد به شکل دسته‌ای کنده می‌شود.

به نظر می‌رسد مو‌ها در این اختلال در قسمت پشت سر و در ناحیه نزدیک گردن رشد نکرده‌اند و بیشتر باعث ریزش موی منطقه‌ای می‌شوند. بنابراین ممکن است با بیماری‌هایی مانند ریزش موی سکه‌ای و تریکوتیلومانیا اشتباه شود.

 

درمان سندرم آناژن تنها توسط پزشک متخصص و استفاده از داروهای مخصوص انجام می‌شود. اما به طور کلی چندان نگران‌کننده نبوده و درمان کامل اتفاق می‌افتد.

5- سوءتغذیه عاملی برای ریزش مو
گاهی کمبود مواد غذایی و معدنی باعث ریختن موها می شود. بیوتین یکی از ویتامین های گروه B است که به بدن در تبدیل کربوهیدرات به گلوکز، برای سوخت رسانی بدن، کمک می کند. روی (Zn) نیز یک ماده آلی است که از جنبه های مختلف به متابولیسم سلول های بدن کمک می کند همچنین باعث بهبود روند رشد در دوران کودکی و نوجوانی می شود پس به رشد سلول های سازنده مو هم کمک می کند.

کمبود این مواد در بدن، باعث ریزش مو می شود. گاهی اوقات کمبودهای غذایی از جمله کمبود روی، آهن و ویتامین های گروه B در ریزش موی کودکان بسیار اثر گذار هستند. البته در برخی موارد ریزش مو می تواند به دلیل مصرف بیش از حد ویتامین A هم باشد.

6- عفونت پوست سر
عفونت های پوستی که شامل عفونت های قارچی که باعث ریزش مو یا کچلی می شوند، می توانند باعث ریزش مو در کودکان شوند. این ریزش مو می تواند در آینده منجر به ایجـاد طاسی در پوست سر گردد.

7- ریزش مو در اثر اختلالات هورمونی
کودکانی که از اختلال عملکرد تیروئید رنج می برند، اغلب به ریزش مو دچار می شوند. وقتی که غده تیروئید کودک پرکار یا کم کار است، سوخت وساز بدن نامنظم می شود.

8- کم خونی و ریزش مو در کودکان:
در کودکان مبتلا به کم خونی، خون که حاوی مواد مغذی و اکسیژن است کمتر به ریشه موها رسیده  و سبب تضعیف آن ها می گردد. کودکان مبتلا به کم خونی معمولا ریزش شدید مو را تجربه نمی کنند و صرفا دارای موهای نازک و شکننده می باشند. خستگی زودرس، رنگ پریدگی، نفس نفس زدن با فعالیت های بدنی، عدم تمرکز فکری و زودرنجی از علائم کم خونی می باشند.

 

علت ریزش موی کودکان

علائم ریزش مو در کودکان چیست؟
1- وقتی موهای کودک خود را شانه یا برس میزنید تعداد  زیادی از موها کنده میشوند.

2- روی بالشت و یا مکانی که کودک مشغول بازی کردن است تعداد زیادی مو دیده میشود .

3- نبود مو به صورت تکه ای در قسمت های از پوست سر

4- هنگامی که کودک خود را نوازش میکنید و دست در لابلای موهایش میکنید تعداد زیادی مو در دستان شما می آید.

روش های درمانی ریزش مو در کودکان:
– اگر ریزش مو در حد یکی دو تکه کوچک باشد و تکه‌ها به هم متصل نشده و ناحیه وسیعی را در برنگرفته باشند، به راحتی قابل درمان است اما در صورتی که این ریزش منتشر شده باشد و موهای ابرو و مژه و بدن را نیز درگیر کرده باشد، درمان به سختی انجام می‌شود اما به طور کلی با درمان مناسب درصد بالایی از بیماران تمامی موهای از دست رفته خود را ظرف مدت یک سال باز‌می‌یابند. البته در برخی بیماران این بازگشت زودتر اتفاق می‌افتد. این کودکان باید فقط و فقط تحت نظر متخصص پوست درمان شوند.

– برای درمان کچلی قارچی سر، معمولاً از داروهای خوراکی ضد قارچی و شامپوهای درمانی استفاده می‌شود. بسته به صلاح‌دید پزشک داروهایی مانند گریزئوفولوین، تربینافین، ایتراکونازول یا فلوکونازول به مدت 4 تا 6 هفته برای بیمار تجویز می‌شود. شامپوهای درمانی نیز باید دو بار در هفته و به مدت 4 تا 8 هفته مورد استفاده قرار بگیرند. برخی از این شامپوها عبارت‌اند از: کتوکنازول، پیریتیون روی و سلنیوم سولفید

– اگر ریزش مو به خاطر استرس است نباید کودک را شماتت و سرزنش کنید بلکه به دنبال علت استرس و رفع آن باشید

– اگر علل ریزش موی فرزندتان سندرم آناژن هست تنها توسط پزشک متخصص و استفاده از داروهای مخصوص انجام می شود. اما به طور کلی نگران کننده نیست و درمان کامل اتفاق می افتد.

– بیماری عفونت قارچی با یک داروی ضد قارچ به مدت هشت هفته به علاوه شامپوی مخصوص قابل درمان است. این شامپو دو تا سه بار در هفته باید استفاده شود. این بیماری متاسفانه مسری است، بنابراین کودک بدون درمان نمی تواند به مدرسه یا مهدکودک وارد شود. اگر کودک به مدرسه می رود و البته تحت درمان دارویی قرار دارد، نیازی به ممانعت از ورود او به مدرسه نیست.

 

ریزش موی کودکان

“ریزش مو در کودکان” تا چه حد طبیعی است؟
چرخه رشد مو در کودکان مانند بزرگسالان بوده و قابل پیش بینی است. هر رشته موی کودک  به مدت دو تا شش سال فعالانه رشد می کند. پس از آن مو، به  چرخه استراحت به نام فاز تلوژن می رود. پس از حدود سه ماه در این مرحله ، موها از بین می روند و موهای جدید رشد می کنند.

ریزش مو در کودکان مانند بزرگسالان به صورت روزانه نیست، یعنی همانطور که می دانید موی بزرگسالان به صورت طبیعی به تعداد 50 تا 100 عدد در روز ریزش دارند، اما در کودکان این طور نیست. واقعیت این است که ریزش موی روزانه از سنین کمی بزرگتر از کودکان شروع می شود.